Formy ochrony przyrody w Polsce

Parki narodowe:

Obszar wyróżniający się szczególnymi wartościami przyrodniczymi, naukowymi, społecznymi, kulturowymi i edukacyjnymi, o powierzchni nie mniejszej niż 1000 ha, na którym ochronie podlega cała przyroda oraz walory krajobrazowe. Park narodowy tworzy się w celu zachowania różnorodności biologicznej, zasobów, tworów i składników przyrody nieożywionej i walorów krajobrazowych, przywrócenia właściwego stanu zasobów i składników przyrody oraz odtworzenia zniekształconych siedlisk przyrodniczych, siedlisk roślin, siedlisk zwierząt lub siedlisk grzybów
Ilość: 23 + 3 planowane
Łączna powierzchnia: ponad 3000 km2
Powierzchnia stref ochrony ścisłej: 683 km2
Najstarszy: Białowieski Park Narodowy (17/8/1932r.)
Największy: Biebrzański Park Narodowy (592,23 km2)

Parki krajobrazowe

Obszar chroniony ze względu na wartości przyrodnicze, historyczne i kulturowe oraz walory krajobrazowe, w celu zachowania, popularyzacji tych wartości w warunkach zrównoważonego rozwoju.
Ilość: 120 lub 147
Łączna powierzchnia: ponad 24 500 km2
Najstarszy: Suwalski Park Krajobrazowy (1976r.)
Największy: Park Krajobrazowy Doliny Baryczy (840 km2)

Rezerwaty przyrody

Obszary zachowane w stanie naturalnym lub mało zmienionym - ekosystemy, ostoje i siedliska przyrodnicze, a także siedliska roślin, siedliska zwierząt i siedliska grzybów oraz twory i składniki przyrody nieożywionej, wyróżniające się szczególnymi wartościami przyrodniczymi, naukowymi, kulturowymi lub walorami krajobrazowymi.
Ilość: 1407 (stan na 31/12/006r.)
Łączna powierzchnia: 1669 km2 (stan na 31/12/2008r.)
Rodzaje:

rezerwat faunistyczny

rezerwat florystyczny

rezerwat leśny

rezerwat krajobrazowy

rezerwat torfowiskowy

rezerwat łąkowy

rezerwat wodny

rezerwat przyrody nieożywionej

rezerwat stepowy

rezerwat słonoroślowy

Obszary chronionego krajobrazu

Tereny chronione ze względu na wyróżniający się krajobraz o zróżnicowanych ekosystemach, wartościowe ze względu na możliwość zaspokajania potrzeb związanych z turystyką i wypoczynkiem lub pełnioną funkcją korytarzy ekologicznych
Ilość: 450
Łączna powierzchnia: 71 400 km2

Użytki ekologiczne

Zasługujące na ochronę pozostałości ekosystemów, mających znaczenie dla zachowania różnorodności biologicznej - naturalne zbiorniki wodne, śródpolne i śródleśne oczka wodne, kępy drzew i krzewów, bagna, torfowiska, wydmy, płaty nieużytkowanej roślinności, starorzecza, wychodnie skalne, skarpy, kamieńce, siedliska przyrodnicze oraz stanowiska rzadkich lub chronionych gatunków roślin, zwierząt, i grzybów, ich ostoje oraz miejsca rozmnażania lub miejsca sezonowego przebywania

Zespoły przyrodniczo - krajobrazowe

Fragmenty krajobrazu naturalnego i kulturowego zasługujące na ochronę ze względu na ich walory widokowe i estetyczne.

Stanowiska dokumentacyjne

Niewyodrębniające się na powierzchni lub możliwe do wyodrębnienia, ważne pod względem naukowym i dydaktycznym, miejsca występowania formacji geologicznych, nagromadzeń skamieniałości lub tworów mineralnych, jaskinie lub schroniska podskalne wraz z namuliskami oraz fragmenty eksploatowanych lub nieczynnych wyrobisk powierzchniowych i podziemnych

Pomniki przyrody

Pojedyncze twory przyrody ożywionej i nieożywionej lub ich skupienia o szczególnej wartości przyrodniczej, naukowej, kulturowej, historycznej lub krajobrazowej oraz odznaczające się indywidualnymi cechami, wyróżniającymi je wśród innych tworów, okazałych rozmiarów drzewa, krzewy gatunków rodzimych lub obcych, źródła, wodospady, wywierzyska, skałki, jary, głazy narzutowe oraz jaskinie.
Ilość: 30 000

Obszary Natura 2000

Ciągle są tworzone i często są tożsame z jedynym z powyższych typów.

Uwagi:

Wszystkie dane liczbowe są szacunkowe, ze względu na częste przekształceń pomiędzy różnymi formami ochrony oraz zmiany granic.

Autor:
Tomasz Herud

Na podstawie:
materiały własne
ustawa z dnia 16 kwietnia 2004
wikipedia.org